zaterdag 13 december 2008

De man die zijn wereld opdronk


Schrijver: Aleksej Ivanov
Titel: De man die zijn wereld opdronk
Jaar van 1e uitgave: 2005
Uitgever: Meulenhoff
ISBN: 978 90 29 081047 NUR 302
Genre: Roman
Periode: ca. 2000, korte terugblik naar 1982

Hoofdpersonen:
Viktor (Vitja ) Sloezkin – leraar geografie
Roza Borisovna – hoofddocent
Nadja – de vrouw van Viktor
Tata – het dochtertje van Viktor en Nadja
Hokker – goede vriend van Viktor, minnaar van Nadja
De leerlingen van klas 9A en 9C:
- Masja Bolsjakova
- Ljoesja Mitrofanova
-Demon (Demenev)
- Ovetsjkin
- Gradoesov
- Skatsjkov
- Tsjebykin
- Tjoetin
Kira Valernevja – lerares
Lena Anfimova – jeugdvriendin van Viktor
Sasja Roeneva – vriendin van Viktor
Vetka – vrouw van Kolesnikov
Vovka Kolesnikov – man van Vetka

Samenvatting van het verhaal:
Viktor (Vitja ) Sloezkin wordt aangenomen op een middelbare school als geografieleraar. Omdat hij eigenlijk niets van geografie weet en geen pedagogische achtergrond heeft is zijn positie op school vanaf het begin af aan wankel. Vooral hoofddocent Roza Borisovna legt hem het vuur aan de schenen.
Ondertussen heeft Viktor een liefdeloze relatie met zijn vrouw Nadja, van wie hij op de bank moet gaan slapen. Viktor leidt zo een vrij uitzichtloos bestaan. Hij grijpt regelmatig naar de fles en bezoekt zijn vrienden. Deze voeren een ingewikkeld relatiespel. Hokker heeft een relatie met Kira, Vetka, en Nadja. Viktor voelt zich aangetrokken tot Sasja en Vetka probeert hem een keer te verleiden.
In een korte terugblik lezen we over Viktor in 1982, het jaar dat Brezhnev stierf, toen hij net zo oud was als zijn tegenwoordige leerlingen. Eigenlijk zitten alle volwassenen hier op een dood spoor. Ze zijn verveeld en zoeken vertier in drank en overspel. Viktor houdt eigenlijk nog steeds van Nadja en van zijn dochtertje Tata, maar ziet geen uitweg.

Aan het einde van de winter neemt Viktor zijn leerlingen mee op excursie. Ze trekken door de sneeuw, bouwen een vlot en zakken de rivier af. Ze beleven van allerlei avonturen en er ontstaat verbroedering tussen de leerlingen onderling en met Viktor. Deze wordt verliefd op de 15-jarig Masja. Hij probeert zijn gevoelens te onderdrukken, hetgeen gedeeltelijk lukt.
Aan het eind zit een ontknoping die ik hier niet opschrijf.

Titelverklaring:
De originele titel is De geograaf die zijn wereld opdronk. De geograaf is de bijnaam die de leerlingen Viktor hebben gegeven. Een van de leerlingen roept op een gegeven moment uit: de geograaf die zijn wereldbol heeft opgedronken, omdat Viktor samen met vriend Hokker dronken over straat zwalkt.

Plaats en tijd:
Het verhaal speelt zich af in de woonplaats van de schrijver, Perm, in de Oeral. Het speelt rond het jaar 1995.

Schrijfstijl / persoon/ vertelwijze:
Het verhaal is geschreven in de derde persoon, vanuit de persoon van Viktor Sloezkin.

Opbouw:
Het eerste deel beschrijft hoe Viktor aangenomen wordt, hoe hij kennismaakt met de leerlingen. Ook maken we hier kennis met zijn vrouw, dochter en vriendenkring.
Het tweede deel is een terugblik naar 1982 toen Viktor ongeveer even oud was als zijn huidige leerlingen. Het derde deel beschrijft opnieuw een deel van zijn huidige situatie.
Het vierde deel vormt de trektocht met de leerlingen over de rivieren Ponysj en Ledjanaja.

Thema en Motieven:
Thema is de verveling van het uitzichtloze stadsleven tegenover de uitdagingen van de woeste natuur.

Informatie over de schrijver:
Aleksej Ivanov werd geboren in Perm. Hij studeerde journalistiek en kunstgeschiedenis in Ekaterinburg, en keerde daarna terug naar zijn geboortestad. Daar werkte hij vier jaar lang als gids bij een reisbureau. Hij bestudeerde de gebruiken en gewoonten van de bewoners van de Oeral en schreef hier vervolgens boeken over.

Duveltje's oordeel:
Ik vond op verschillende plaatsen negatieve recensies over dit boek. Volgens mij is dit onterecht. Ik vermoed dat de critici niet verder zijn gekomen dan de eerste vijftig pagina’s terwijl het boek eigenlijk pas vanaf de helft echt losbarst. Wie Rusland of het Oostblok kent raakt misschien vermoeid bij het lezen over melancholie en samenzijn van vrienden die wodka drinken, want dit is van een dodelijke saaiheid. Ivanov neemt echter een lange aanloop om terecht te komen in prachtige filmische beschrijvingen van de natuur, dorpen en vervallen concentratiekampen. Het werk is sterk autobiografisch. Hij weet zijn eigen persoon steeds knap te relativeren, beschrijft mooi zijn innerlijke tweestrijd, gevechten met de liefde, de vriendschap en verweeft dit met de strijd tegen de woeste natuur tijdens de trektocht.
Een prachtig boek dat zeker verdient helemaal uitgelezen te worden!

Geen opmerkingen: